Hướng dẫn cách viết một kịch bản truyền hình cơ bản

Nếu ví một chương trình phát sóng trên truyền hình giống như cơ thể người thì kịch bản chính là khung xương để tạo dựng nên một chương trình. Tùy vào từng format sẽ có nhiều cách viết kịch bản tuy nhiên cách trình bày đa phần đều giống nhau.

Quy trình sản xuất chương trình truyền hình bao gồm 6 bước căn bản:

Quy trình sản xuất chương trình truyền hình – Ảnh: Phúc Hưng​

Theo trên, khâu viết kịch bản là một phần quan trọng trong quy trình sản xuất, có thể ví như kim chỉ nam cho cả ekip thực hiện chương trình. Bởi lẽ, không có kịch bản thì đội ngũ biên tập cũng như quay phim, kĩ thuật hậu kỳ sẽ không có cơ sở để bám sát nội dung muốn thực hiện và truyền tải tới khán giả.

Thuật ngữ:

– Tiền kỳ: tất cả hoạt động tổ chức sản xuất của phóng viên hoặc ekip trước khi chính thức bấm máy ghi hình.
– Hậu kỳ: tất cả hoạt động tổ chức sản xuất của phóng viên hoặc ekip nhằm hoàn thiện sản phẩm truyền hình sau khi ghi hình để phát sóng.
– Điều độ: yêu cầu hậu cần máy móc, kĩ thuật, xe cộ, phương tiện, tài chính sao cho mọi thủ tục đơn giản, nhanh gọn, đảm bảo đúng quy định và linh hoạt.

Thông thường, mỗi biên tập sẽ phác thảo cho mình một kịch bản trong đầu khi đã có đề tài và hướng triển khai. Sau đó, biên tập sẽ đi thực tế hiện trường, tiếp xúc nhân vật và viết kịch bản khung. Kịch bản khung lúc này ví như xương sống, còn xương sườn và thịt thà sẽ được đắp vào thêm sau giai đoạn hoàn tất các khâu quay hình. Cuối cùng, biên tập sẽ hoàn thiện kịch bản của mình dựa trên băng hình đã quay và chuyển sang bộ phận hậu kỳ.

Dạng kịch bản phổ biến trong truyền hình là kịch bản khung, được trình bày dưới hình thức các cột cho tiện theo dõi trong quá trình hậu kỳ. Trên thực tế, không có một quy chuẩn nào cho việc viết kịch bản, cũng như không có cái gọi là mẫu kịch bản chung để áp dụng. Tùy theo tính chất và yêu cầu mỗi đài truyền hình, cơ quan truyền thông mà cách trình bày kịch bản sẽ khác nhau. Tuy nhiên, các phần chính sau đây đều nhất thiết phải có:

Những mục cần có trong kịch bản – Ảnh: Phúc Hưng​

Kịch bản khung thường được trình bày bằng dạng trang ngang trong Word, ít khi sử dụng trang đứng để viết kịch bản. Kịch bản ngang khi in ra cũng sẽ dễ đọc hơn.

Theo Thành Linh – Hoclamgi.net​