Hãy đăng ký thành viên để có thể dễ dàng trao đổi, giao lưu và chia sẻ về kiến thức đồ họa.
  1. Hãy đăng ký subscribe kênh Youtube mới của Việt Designer tại địa chỉ: Youtube.com/VietDesignerChannel để theo dõi các video về thiết kế đồ họa. Do trước đó kênh cũ bị Youtube quét không rõ lý do, trong thời gian chờ kháng cáo nếu các bạn thấy video trên diễn đàn bị die không xem được thì có thể vào kênh mới để tìm xem video sơ cua nhé.
    Loại bỏ thông báo

Designer Thực Thụ

Chủ đề thuộc danh mục 'Kinh nghiệm / Kiến thức dành cho designer' được đăng bởi Cao Minh An, 11/1/16.

Lượt xem: 19,827

  1. Cao Minh An Mới đăng kí

    Tôi miệt mài với những phần mềm thiết kế, ngay cả khi ngủ tôi cũng mơ thấy photoshop, illustrator, Indesign…, cứ hiện lên trong đầu. Mỗi khi rảnh là tôi nhảy vào chiếc máy tính và vẽ. Tôi biết rằng mình phải bắt đầu ngay từ bây giờ, bởi vì tôi không thể chờ đến ngày mai và nói rằng để mai tính.
    [​IMG]
    Tôi là một người không có lập trường, ngay từ khi còn bé tôi đã chẳng biết mình muốn gì, sau này lớn lên cũng vậy, tôi sống bằng ước mơ của cha mẹ. Tôi chăm chỉ học môn Hóa với hy vọng sau này trở thành kỹ sư hóa chất để về làm cho công ty của ba tôi. Cứ thế, tôi học như thể đó là một tín ngưỡng. Ba mẹ tôi rất hài lòng, tôi nghĩ rằng mình không còn muốn gì nữa kể từ khi ba mẹ đã xác định cho mình một mục tiêu duy nhất mà tôi phải học. Cho đến một lần duy nhất…

    Hôm đó, khi đến nhà bác tôi chơi, tôi vô tình nhìn thấy anh họ đang mải mê bên chiếc máy tính. Tôi thấy trước mắt là cả một khung trời, anh tôi đang vẽ ư? Kỳ diệu thật! Tôi không thể tin nổi vào mắt mình, chúng quá đẹp. Chính khoảnh khắc ấy đã thay đổi cả con người tôi. Bởi hôm đó nếu không phải đi vì ba mẹ thì có lẽ tôi đã chẳng bao giờ đến nhà bác tôi ở một nơi xa xôi làm gì cho mệt.

    Khi về nhà, tôi suy nghĩ mãi, những hình ảnh đồ họa cứ hiện lên trong tâm trí tôi. Tôi biết mình có khả năng vẽ, nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ tới điều này, đơn giản vì bấy lâu nay tôi sống bằng lý tưởng của ba mẹ, chứ không phải của tôi. Khi tôi đề cập chuyện này với mọi người thì cả nhà phá ra cười, cho rằng tôi không thể nào theo được ngành này, vì tôi làm gì mà vẽ được.

    Chưa kể tiền đâu mà mua máy tính, chiếc laptop của tôi không thể nào đáp ứng đủ cấu hình để học đồ họa được. Tôi biết khi nói như vậy nghĩa là ba mẹ tôi đã không chấp nhận chuyện tôi muốn học ngành đồ họa, rằng đó chỉ là thú vui nhất thời rồi chóng tàn thôi.

    Tôi bỏ ngoài tai hết, tôi quyết định làm theo những gì mình muốn. Không đủ tiền, tôi bắt đầu đi làm thêm ở các cửa hàng quần áo, quán café và các quán thức ăn nhanh. Sau 6 tháng, cộng với số tiền dành dụm trước đây, tôi đã có đủ tiền mua một máy tính xịn mà không cần xin tiền ba mẹ. Hơn nữa, trong thời gian làm thêm, tôi tranh thủ tìm hiểu về ngành này, tôi mày mò lý thuyết, sưu tầm các kinh nghiệm học đồ họa trên mạng nên bây giờ tôi cũng có vốn kiến thức kha khá, chỉ thiếu thực hành.

    Sau khi có máy tính và phần mềm bản quyền, tôi bắt đầu vẽ, tôi vẽ bằng photoshop. Tôi say mê nó lắm, cứ mỗi lần vẽ được hay chỉnh sửa được một bức hình, tôi sướng rơn lên khi nhìn thấy tác phẩm của mình. Trong suốt một năm, ngoại trừ việc tôi mua chiếc máy tính mới thì cả nhà chẳng ai quan tâm đến chuyện tôi học đồ họa.

    Tôi miệt mài với những phần mềm thiết kế, ngay cả khi ngủ tôi cũng mơ thấy photoshop, illustrator, Indesign… cứ hiện lên trong đầu. Mỗi khi rảnh là tôi nhảy vào chiếc máy tính và vẽ. Tôi biết rằng mình phải bắt đầu ngay từ bây giờ, bởi vì tôi không thể chờ đến ngày mai và nói rằng để mai tính. Tôi bắt đầu hình dung ra sự thành công của mình trong tương lai, và tôi sống như thể tôi đã thành công. Nhờ thế, tôi tự tin hơn khi học và cả khi giao tiếp. Lúc này, cánh cửa tương lai đã bắt đầu hé mở với tôi.
    [​IMG]

    Tôi bắt đầu gặp phải khó khăn, những bản thiết kế tôi gửi cho các doanh nghiệp đều không được phản hồi, họ chê những bản vẽ của tôi không đạt tiêu chuẩn. Tôi bắt đầu nản lòng, nhưng tôi không bỏ cuộc. Tôi không muốn đổ lỗi hay than vãn để biện minh cho những sai lầm và khó khăn. Bởi những suy nghĩ tiêu cực chỉ dần giết chết suy nghĩ tích cực của tôi mà thôi.

    Trái lại, tôi coi nó là một thử thách, tôi bắt đầu đề ra mục tiêu là phải vượt qua những thử thách đó. Tôi cứ tự nhủ rằng tôi có thể làm được. Tôi hỏi xin bí quyết khắp nơi, tôi biết tôi rất sợ hỏi, nhưng nếu hỏi thì tôi sẽ có kiến thức, còn không thì tôi sẽ dốt cả đời.

    Tôi dần ít tiếp xúc với những người bạn có thể ảnh hưởng đến suy nghĩ của tôi. Và tôi nói chuyện thật nhiều với những người có thể giúp tôi tốt hơn, bởi tôi sẽ không thể nào bay cao được như đại bàng nếu cứ đi cùng với lũ chim cánh cụt. Tôi ghi nhận những thất bại của mình và ghi vào sổ, mỗi lần đạt được mục tiêu, tôi gạch nó đi. Cứ thế, tôi đã tự tin lên rất nhiều và trình độ vẽ của tôi cũng cải thiện đáng kể.

    Tôi biết rằng cứ hy vọng vào một kết quả không chắc chắn sẽ rất khó khăn cho tôi. Nhưng tôi không quan tâm, tôi tìm hết tất cả những bài thực hành trên mạng, rồi lại ra siêu thị mua sách học vẽ. Tôi vẽ suốt, tôi luôn làm hết 100% sức của mình, bởi nếu tôi chỉ cố gắng khoảng 99% thì tôi sẽ không bao giờ thành công.

    Tôi bắt đầu hiểu được rằng mình có mặt trên trái đất này để làm gì, để cống hiến cho đời, tôi nhận ra được vị trí của mình. Đối với tôi, những thử thách mà không vấp phải khó khăn hay thất bại sẽ chẳng giúp ta được gì, càng nhiều thất bại là càng nhiều kinh nghiệm rút ra từ sai lầm.

    Cho đến bản thiết kế thứ 46 bị từ chối, cuối cùng tôi cũng nhận được một cuộc điện thoại chấp nhận mua bản quyền và in nó ra. Tôi không thể tin vào mắt mình. Cuối cùng mọi nỗ lực của tôi đã được đền đáp. Giờ đây tôi đã có thể ngẩng cao đầu để tiếp tục vươn tới sự nghiệp của mình. Tôi biết rằng mình sẽ thành công, vì thế tôi đã thành công.
    [​IMG]

    Tôi vẫn đang tự học, và sau đó tôi sẽ thi vào một trường chuyên đồ họa... Mục tiêu tiếp theo của tôi là trở thành giám đốc sáng tạo của một công ty truyền thông lớn. Bằng cách nào? Xin thưa, vẫn bằng mọi cách tôi từng làm, từ thành công nhỏ nhất của tôi, bởi đó là cốt yếu của sự thành công. Vẽ đồ họa là môn nghệ thuật mang lại cái đẹp cho đời, tôi tự hào về điều đó. Còn bạn thì sao? Hãy làm hết khả năng của mình, vì bất cứ mục tiêu nào bạn đã chọn lựa, bạn cũng sẽ có thể thành công nếu bạn luôn nỗ lực 100%.

    Phạm Xuân Thái Hiệp

    Sưu Tầm

    P/s:
    Với em thì đại ca này chính là một designer thực thụ, rất có quyết tâm và tham vọng. Không biết bao giờ em mới có được cái quyết tâm này.

    ...
    tamcoi1981, KzKingMQ, Mr ED6 người khác thích bài viết này.
  2. meoxanh.social

    meoxanh.social Thành viên cấp 1

    tất cả là vì đam mê <3
  3. Quy Lão

    Quy Lão Thành viên cấp 2

    đam mê nhưng phải có tiền.
    không tiền thì cặp chuột mà ăn à
    phandungtin thích bài viết này
  4. Jang Trịnh

    Jang Trịnh Mới đăng kí

    Designer, kiếm tiền nuôi sống bản thân bằng công việc Design thì bạn đã là 1 Designer thực thụ rồi. :D Cần gì phải khái niệm rườm rà cho mệt.
    Còn khi làm việc những cái hay, cái thú vị của mỗi công việc, mỗi dự án cung cấp cho bạn sẽ thêm lửa và làm cháy lên lòng đam mê thôi.
    Là 1 Designer hơn 8 năm đi làm, lăn lộn từ Agency, Outsource cho tới Startup, mình thấy các bạn Design mới ra trường hoặc kinh nghiệm ít luôn tự hỏi đam mê là gì, suốt ngày quanh quẩn đi tìm. Thay vì bỏ thời gian cho chuyện đó thì tập trung vào chuyên môn, làm việc không ngừng nghỉ bạn sẽ thấy Design là đam mê của mình hay ko.
    lylymeow, hanhmit, Hien Le5 người khác thích bài viết này.
  5. Soullegend

    Soullegend Thành viên cấp 3

    trời đất nghe pr tưởng bài gì tâm huyết vào đọc thất vọng hết sức, toàn khẩu hiệu!
    Đam mê là cái phù phiếm, tuổi trẻ ai cũng đam mê dăm bảy thứ là ít, mỗi thử phải thử trãi nghiệm hết thì mới tìm thấy đường đi cho mình, kêu Leonardo da Vinci xác định đam mê của ổng là gì chắc ổng cũng chỉ nói chung chung là cho khoa học và nghệ thuật thôi -))
    Hoạn Thư thích bài viết này
  6. huykon225

    huykon225 Thành viên cấp 1

    sống với ước mơ của chính mình. GREAT
  7. phandungtin

    phandungtin Thành viên cấp 1

    Hãy cứ vui vẻ, thích gì làm đó, và sống thôi. Đừng đặt nặng quá chữ Designer, trong mắt những Designer thì nó là thần thánh. Nhưng khi bước ra xã hội, Designer chẳng là gì cả, chẳng ai để ý, chẳng ai quan tâm, chẳng ai thấy nó quan trọng cả.
    Hãy cố tạo ra thành quả, rồi lúc đó Designer hay Designné Designú thì nó cũng vậy thôi.
    "Làm được gì, và có được gì"
    SyaoCrtXu Kim thích bài viết này.
  8. BlackPan

    BlackPan Thành viên cấp 1

    hãy làm những gì mình thích và hãy thích những gì mình làm ;)
    Xu KimSyaoCrt thích bài viết này.
  9. Thanh Hóa

    Thanh Hóa Thành viên cấp 1

    "không thể nào bay cao được như đại bàng nếu cứ đi cùng với lũ chim cánh cụt" :like::like::D
    Tienthanh95Duy KBC thích bài viết này.
  10. bdesign

    bdesign Banned

    Đam mê design thì cứ đam mê đi, cũng tốt thôi. Nghề design nó như chất gây nghiện, ảo giác thăng hoa, ai mới vào nghề cũng đam mê lắm. Nhưng rồi qua thời gian vật lộn đánh vật với nghề, chú em có thể sẽ nhận thấy rằng, thực ra làm design cho khách hàng ở nước ta, càng đam mê thì càng điên tiết, lắm khi muốn bỏ quách mẹ nó nghề. Và còn về thu nhập, thì nghề design thực ra kiếm tiền cũng không phải là thơm tho gì, có khi không bằng các nghề khác, ví như nghề marketing, kỹ sư bác sỹ, tin học vv.. Lên các trang việc freelance mà xem, cứ khách hàng đặt việc với giá rẻ như bèo, vài trăm k, mà có cả đống designer đói dài răng nhảy vào chào giá, thì thấy nghề design cũng chả ngon lành gì đâu. Thôi các chú bớt ảo tưởng về nghề design đi cho bọn anh nhờ. Cho đến lúc nào mà nghề design cao quý đến độ được khách hàng trân trọng như đi gặp bác sỹ (bệnh nhân gặp bác sỹ đố dám cãi và mặc cả giá), và designer hiếm như chuyên gia, thì mới được. Chứ bây giờ thì designer nhiều nhan nhản như xe ôm, khách hàng cũng chả coi designer ra cái gì đâu.
    success86, Kanzz.Elf, Amonstyle2 người khác thích bài viết này.
  11. SyaoCrt

    SyaoCrt Mới đăng kí

    #8 nói đúng cái khó khăn hiện tại mình đang thấy, mình cũng thích design lắm, nhưng thích là một chuyện, làm vì sở thích khác với làm để kiếm sống. Nên hiện tại mình sống bằng một nghề và sở thích thì cứ học và mỗi tuần cứ làm một thành phẩm gì đó cho chính mình :D
  12. cauvongtinhyeu

    cauvongtinhyeu Thành viên cấp 2

    Mình cũng có quyết tâm nhưng mà mình đam mê nhiếp anhe, và mình đang thực hiện bước đầu tiên trong quá trình trở thành nhiếp ảnh gia chụp ảnh người mẫu (funny), đó là mua máy ảnh :))
  13. Soullegend

    Soullegend Thành viên cấp 3

    mấy bác ko học y ko biết chứ em gái bạn mình học y tốt nghiệp á khoa đại học y dược và h đang tìm đường du học vì làm trong nước lương có 3,4 tr. Để làm y giàu chỉ có đám tư nhân thôi, ở nước ngoài thì y thu nhập cao nhất nhưng để hành nghề y thì ko đơn giản tí nào, học gần 10 năm và phải làm mấy năm ko lương -))
  14. Ken BigStep

    Ken BigStep Mới đăng kí

    Câu chuyện của Bác này em đọc đoạn đầu y chang em luôn. :)) dù câu chuyện của bác k giống của em nhưng hoàn cảnh thì rất tương đồng. Và cái kết cũng giông giống :))
  15. Duyhunghp

    Duyhunghp Thành viên cấp 2

    Làm những gì mình thích và ăn những thứ mình không thích...
  16. dieuhauteo

    dieuhauteo Thành viên cấp 2

    Mình thì cũng tự nuôi, đủ ăn mà mình như kiểu loser :v mình mê game lắm, hồi đó cứ mơ được một ngày chơi mấy game đồ họa cao, gần 3 năm trước cứ tìm cách để mà có tiền mua máy mạnh, tự tìm mò cách kiểm sống, mà như số mệnh lại dính vào cái design. =)) giờ mình có 3 laptop, 1 pc build 40 củ :v, mình học gần 2 năm, trong 8 tháng mình kiếm được 100 củ, tiền ăn tiền uống, chi phí các kiểu còn lại nhiêu cho vào máy hết :v

    Thôi mình cày game tiếp đây, tạm biệt các bác... :v


    8Bql9IW.jpg
    Nounoux, ToiHocDoHoa.com, H4101 người khác thích bài viết này.
  17. bdesign

    bdesign Banned

    Soullegend Ở VN ta nghề nào thì cũng phải có cách kiếm ăn ngoài lương. Bác sỹ thì khám bệnh tư, hoa hồng bán thuốc, cho đi chụp chiếu xét nghiệm. Designer thì cày freelance đánh quả. Nhưng bác sỹ, kỹ sư thì còn có tương lai thăng tiến trong nghề, làm cả đời với nghề, chứ designer thì thăng tiến vào đâu? Các công ty tuyển dụng bảo "có cơ hội thăng tiến" là toàn bịp bợm cả. Thăng tiến của chúng nó là lên làm trưởng phòng thiết kế, Art Design, chẳng qua là con trâu cày chủ lực cho công ty, lương thêm được vài đồng bạc nó bóp cho lè lưỡi chứ làm cái gì?

    Còn designer thực thụ là gì? Là như ở Tây, có học hành bài bản trong trường, thiết kế tuân theo quy tắc khoa học của ngành design, làm việc một cách chuyên nghiệp, và sống được tốt bằng nghề, như một sự nghiệp cho đến già nghỉ hưu.

    Còn designer ở VN ta thì sao? Ngoài một số được đào tạo tử tế trong trường, phần lớn còn lại là nhập nhằng ba lăng nhăng, không có học hành gì về design, chỉ biết vài cái phần mềm đồ họa, còn quy tắc design chả biết cái gì, rồi cũng gọi là designer. Mà với đa số khách hàng VN, thì chính ra designer tự phát không được đào tạo, không tuân theo quy tắc bố cục nào, lại dễ được khách hàng chấp nhận hơn cả, bởi vì khách hàng VN đa số mù về quy tắc thẩm mỹ, cứ thích nhồi nhét nhiều là sướng, bảo thêm gì designer cũng hầu hạ chiều theo, vứt mẹ nó quy tắc thiết kế đi không quan tâm, chiều cho khách thế là ok duyệt nhanh.

    Mà một designer ở xứ VN ta, dù là có đào tạo hay tự phát, thì con đường đi thường là say mê nghề khi mới đi làm. Vài năm sau thì là cày bừa như trâu, nghề thôi phiên phiến thỏa hiệp, miễn là ra tiền. Đến khoảng 30 tuổi trở ra thì mở công ty riêng hoặc tiệm bảng hiệu. Ai không mở được công ty hay tiệm riêng thì cam chịu ngồi trong công ty làm thuê và cày freelance. Đến năm 40 tuổi trở ra thì ngồi mọc rễ lâu qua cùn mẹ nó hết cả ý tưởng nhưng vẫn phải ngồi, chứ bỏ việc thì ai nhận nữa? Đến tuổi trung niên thì có muốn ngồi thêm sếp nó cũng kiếm cớ cho nghỉ để tuyển đứa trẻ hơn, thế là tay trắng ra đường, đi buôn bán, không thì ở nhà xem ti vi. Tóm lại chả có designer nào ở VN trở thành sự nghiệp trọn đời cho đến tuổi về hưu. Nghề design ở ta là thứ nghề phù phiếm và bấp bênh cho tương lai. Khuyên các chú đang say mê là cứ làm khi còn đang trẻ, nhưng nên tính học thêm nghề khác cho chắc chân. Tốt nhất là đừng theo học nghề design. Có học thì học để làm chơi thôi, không sống với nó cả đời được. Còn muốn sống được thì sang Tây mà làm, hay vào công ty nước ngoài mà làm.

    Có lần thấy thằng khách trên mạng freelance đặt làm catalogue 30 trang, ngân sách 300k. Thế mà cũng có vài chục ông designer nhảy vào chào giá. Rồi có ông được làm. Vị chi mỗi trang 10k. Mà 30 trang làm bét nhất cũng phải 5 ngày kể cả sửa ít. Thế thì thà đi làm mẹ nó vài cuốc xe ôm hay nhặt chai lọ mà bán ve chai còn nhanh hơn. Công sức đi học hành nghĩ nát cả đầu cuối cùng còn thua cả con mẹ bán ve chai với ông xe ôm. Còn cái thể loại đặt làm logo 200k thậm chí là 50k thì đầy. Thế mà có khi còn bị xù tiền. Nghề là nghề dịch vụ ý tưởng, hở ra cái là khách nó lấy con mẹ nó luôn không trả tiền. Nghề nghiệp như thế mà theo có đáng không?
    chuacute, lenamdung, Kanzz.Elf2 người khác thích bài viết này.
  18. phankien9x

    phankien9x Thành viên cấp 3

    Một thứ nhảm nhí nhất mà tôi từng đọc về cái nghành nghề design!
    Bớt nằm mơ nhảm và nói chuyện hão huyền đi các ông tướng đang mải mê theo đuổi đam mê và thành công sẽ đến vs bạn đi!
    Khi một người thành công, họ có thể nói cái quần què gì cũng được người khác hưởng ứng cả. Còn bạn hả? Vẽ 1000 lẻ 1 bức rồi mang đi bán bản quyền đi tỉ lệ đc nhận nó còn thấp hơn cả chơi vé số, và nếu có đc nhận chắc chưa quá 200k đâu nhỉ! Cả thế giới nếu ai cũng đam mê cũng đeo đuổi đi rồi mấy ai thành công? Sao một số thằng bỏ Harvard rồi vài trường nổi tiếng khác thành công trong khi cả ngàn thằng bỏ học thành đầu đường xó chợ?
    Nghành nghề design nó là nghành nghề sáng tạo và không ngừng đổi mới, nó là một công cụ của marketing, một sản phẩm chất xám và nghệ thuật. Và tôi xin mạnh dạn xin ... vào mồm mấy anh chị nào nghe và phát biểu bài của thớt mới là 1 designer thực thụ! Người ta đầu tư nghiêm túc và học designer trong 1 trường mỹ thuật đàng hoàng hoặc hoạ chăng cũng là những sách vở có chuyên môn rõ ràng. Còn ở VN thì sao? Designer đc nhận thức chung là những người ngồi sử dụng công cụ cắt và ghép ảnh, những người học đồ hoạ là những thằng con nhà giàu, thừa tiền mới học, không thì cũng chỉ là 1 thằng học nghề quảng cáo, không tư duy thiết kế, không có kiến thức tạo hình, kiến thức mỹ thuật. Sách về đồ hoạ thì 100% là đi dịch, đọc xong thì chỉ để cho biết cho hay, còn làm được thì cứ mơ đi vì cuộc đời cho phép.
    Chỉ biết được dăm ba công cụ, vài phép phối màu, đã tự nhận là designer ra báo giá 200k/logo rồi lại có những người chả biết có làm đc hay ko tối ngày nằm im nghe mấy người thành công rồi hô hào sao 30s sau lại đi xem người khác hô tiếp. Designer của VN chắc sẽ còn nhiều nhân sự nữa :v
    Nói câu chuyện designer, tôi chính tôi là 1 thằng bỏ học ĐH KHTN TP.HCM trường tui cũng nổi lắm chứ tôi chỉ còn thiếu mấy môn thì VN lại có 1 thằng cử nhân đấy! Tôi biết thiết kế và làm thiết kế từ khi tôi còn ở trong 1 trường cấp 3, tôi còn làm cho cả 1 vài cty nước ngoài về hệ thống branding cũng như packaging đó sao tôi chưa nổi tiếng, tôi chưa thành công? Cứ đẹp là được thì dẹp mẹ nó đi, để cho mấy thằng hoạ sĩ nó làm chứ còn bày ra designer làm con mẹ gì?
    Các ngài designer có biết là 1 bộ mà các bạn gọi thiết kế giá 200k nó có gì ko? Tôi phải bỏ công việc làm 1 creative design lương tốt để làm marketing để biết được cái nhận diện là gì, rồi qua làm bên nghành in để biết cái mà gọi là tram là màu pha nó như nào! Tôi muốn sống và làm việc như 1 thằng designer đến cuối đời, đó là cái cách duy nhất mà tôi nghĩ ra thời điểm này, còn xin lỗi các đồng chí ở đó và mơ cứ manip rồi calligraphy typo thì thành 1 designer và sống làm nghề tới già đi nhỉ!
    Xong bài này chắc có khi bị Dư đại hiệp ban luôn :v
    NG.OANH, SyaoCrt, tuanpv7 người khác thích bài viết này.
  19. thanhlapcongty-ACSC

    thanhlapcongty-ACSC Mới đăng kí

    trong thời buổi ngảy nay mà theo đuổi đam mê thì cũng hay thiệt chứ, cơm áo gạo tiền cuốn dòng đời chay theo nó mà không dừng lại được
  20. bdesign

    bdesign Banned

    phankien9x Kha kha! Thày em đang chửi em hay chửi chủ thớt đấy? Thày mà chửi em thì oan cho em quá! Em có làm gì nên tội đâu?
    phankien9x thích bài viết này
Từ khóa:

Ủng hộ diễn đàn